دوازدهمین امام

«أَلَمْ تَرَوْا أَنَّ‌اللَّهَ سَخَّرَ لَکُم مَّا فِی السَّمَاوَاتِ وَمَا فِی الْأَرْضِ وَأَسْبَغَ عَلَیْکُمْ نِعَمَهُ ظَاهِرَةً وَبَاطِنَةً وَمِنَ النَّاسِ مَن یُجَادِلُ فِی اللَّهِ بِغَیْرِ عِلْمٍ وَلَا هُدًی وَلَا کِتَابٍ مُّنِیرٍ»: «آیا ندیدید که خداوند آنچه را در آسمان‌ها و آنچه را در زمین است، براى شما مسخّر کرده، و نعمت‌هاى ظاهرى و باطنى خود را بر شما سرازیر کرده است، اما (بازهم) بعضى از مردم بدون هیچ دانش و هدایتى و بدون هیچ کتاب روشنگرى، درباره‌ى خداوند به جدال و ستیز مى‌پردازند!» (لقمان/٢٠)

در این آیه شریفه، خداوند به دو دسته از نعمت‌های الهی اشاره می‌نماید:

1⃣ «نعمت‌های ظاهرى»: مانند: سلامتى، روزى، زیبایى و امثال این‌ها؛

2⃣ «نعمت‌های باطنى»: مانند: ایمان، معرفت، حسن خلق، امدادهای غیبى، علم، فطرت، ولایت و..؛

پیامبر اکرم(صلی‌الله علیه و آله وسلم) فرمودند: «وزیران مهدی(عج الله تعالی فرجه) همه عجم (غیر عرب) هستند و در میان آن‌ها یک نفر هم عرب نیست ولی به عربی سخن می‌گویند و آن‌ها خالص‌ترین وبرترین وزیران هستند...». [1]خدایا!....ما محتاج چنین شهری هستیم که در آن دولت باکرامت خلیفه تو برپاست. همان امامی که انبیا به احترام او بر خواسته‌اند و آن موعود سبزی که وعده ازلی و تخلف‌ناپذیر تو در آن حاکمیت دارد و در دولت دین‌پناهش اسلام و اهلش را عزت و سربلندی می‌بخشی و نفاق و کفر و اهلش را ذلیل و خوار می‌گردانی.مهربانا از تو می‌خواهیم که ما را در آن دولت حق اهل دعوت به طاعتت واز پیروی‌کنندگان راه هدایتت قرار دهی و به‌واسطه آن امام بزرگوار به ما عزت و کرامت و خیر دنیا و آخرت عطا فرمایی... پی‌نوشت:1). ینابیع الموده ج3 ص133

 پاسخ آن است که دعا در کنار تلاش و کوشش است، نه به جای آن. در قرآن کریم آمده است که رزمندگانی که سینه سپر کرده و آمادۀ دفاع هستند، این گونه دعا می کنند:

((رَبَّنا أَفْرِغْ عَلَیْنا صَبْراً وَ ثَبِّتْ أَقْدامَنا وَ انْصُرْنا عَلَی الْقَوْمِ الْکافِرین))؛پروردگارا! صبر و شکیبایی بر ما فرو ریز و قدم های ما را ثابت و استوار بدار و ما را بر گروه کافران پیروز فرما.  راز این مطلب هم آن است که اگرچه وظیفۀ انسان، حرکت و تلاش است، پیروزی به دست خداست و به همین علت در ابتدا از پروردگار می خواهند که آن ها را پیروز کند: «رَبَّنا... وَ انْصُرْنا».

رونق کشاورزی در اقتصاد هر حکومتی نقش تعیین کننده یی دارد. هرچقدر کشاورزی در یک منطقه پیشرفت داشته باشد به همان میزان اقتصاد آنجا پیشرفت خواهد داشت. در روایات وارد شده است که به هنگام ظهور حضرت مهدی سلام الله علیها زمین پر از خیر و برکت شده، تمام خشک سالی ها از بین می رود و باران های پر خیر و برکت فرو می ریزد. در واقع برکات حضور حضرت مهدی در سرتاسر جهان محسوس خواهد شد و تمام زمین حاصل خیز شده و در تمام دنیا مردم می توانند کشاورزی بسیار پر باری داشته باشند. در ادامه به چند نمونه از این روایات اشاره می شود.

۱. امام حسن مجتبی علیه السّلام می فرمایند: «زمین روییده شده و سبزی های خود را بیرون آورد و آسمان برکت خود را فرو می ریزد.» ^۱
۲. امیر المؤمنین علیه السّلام می فرمایند: «زمین به برکت وجود مهدی ـ عجل الله تعالی فرجه الشریف ـ آباد و تصفیه شده و آرایش می یابد و به سبب وجود او ... فتنه ها و غارت ها معدوم می شوند و خیر و برکت زیاد می گردد.» ^۲

۳. رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمودند: «امت من در زمان مهدی ـ عجل الله تعالی فرجه الشریف ـ به نعمتی متنعم می شوند که هرگز آن گونه نبوده اند، آسمان بر آن ها پی در پی می بارد و زمین چیزی از گیاهانش را فرو نگذارد مگر این که بیرون آورد.^۳

.......................................

۱.احتجاج طبرسی، توقیع شریف.

۲. کمال الدین، ج ۲، ب ۱۱، ص ۴۸۲.

۳. همان، ج ۲، ب ۴۴، ح ۱۰، ص ۴۸۱.

برخی وهابیان ولادت امام زمان عجل الله تعالی فرجه را انکار کرده‌اند و گفته‌اند که: «در نام مادری که او را به دنیا آورد اختلاف شده است، برخی گفته‌اند نرجس، و گفته‌شده صقیل یا صیقل و گفته‌شده حکیمه و ... این اختلاف در اسامی نشان می‌دهد که ولادتی در کار نبوده است».¹

این استدلال بسیار ضعیف است زیرا عرب عادت داشته است که گاهی برای زنان ـ خصوصاً زنانی که موقعیت اجتماعی مطلوبی داشته‌اند ـ نام‌های مختلفی اختصاص می‌داده است. آیا نام‌های متعدد حضرت صدیقه طاهره سلام‌الله علیها در تاریخ ذکر نشده است؟! آیا عاقلانه است به دلیل وجود این نام‌های متعدد بگوییم اصلاً برای پیامبر دختری در کار نبوده است؟! قضاوت با خواننده محترم است.

1. الشیعة والتشیع ، ص ۲۷۲ ، ۲۷۳.

 موفق بودن مایه شادی و احساسات خوشایند است و بالعکس عدم موفق بودن باعث آزار هر فردی می شود.

از آنجایی که ازدواج نقطه عطف زندگی هر فردی است انتخاب شریک زندگی باید با دقت و فکر و البته عشق همراه باشد.

متاسفانه آمار جدایی در جامعه ما به ازای هر 4.2 ازدواج یکی به طلاق منجر می شود لذا باید به این مسئله با دقت بیشتری توجه کنیم .

برداشت از کتاب نیمه دیگرم جلد یک صفحه21 و21

امیرمومنان(ع) در تفسیر آیه «وَنُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ...»، فرمودند: «اینان که در زمین ضعیف گشته اند، آل پیغمبر(ص) اند که خداوند مهدی آنها را بر می‌انگیزد تا آنان را عزیز و دشمنانشان را ذلیل گرداند».
بنابر تفاسیر قرآن برخی آیات کلام الله مجید با وجود مقدس امام عصر(عج) ارتباطی وثیق دارد. در ذیل یکی از این آیات مرور می شود:
خداوند در آیه ۵ سوره «قصص» می فرماید: «وَنُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِینَ» (و ما اراده کرده ایم بر کسانی که در زمین به ضعف و زبونی کشیده شدند، منت گذاریم و آنان را پیشوایان و وارثان (روی زمین) قرار دهیم).

نکته ها:
۱.کلمه «منت» در اینجا به معنای نعمت بزرگ و با ارزش است؛ نه منت زبانی به معن بازگو کردن نعمت به قصد تحقیر دیگران، که مسلما کار زشت و ناپسندی است.
۲.شکی نیست که هرگاه اراده الهی بر تحقق امری تعلق گیرد، آن مساله قطعا عملی خواهد شد و هیچ مانعی نمی تواند سد راه آن شود. قرآن می فرماید: « إِنَّمَا أَمْرُهُ إِذَا أَرَادَ شَیْئًا أَنْ یَقُولَ لَهُ کُنْ فَیَکُونُ » (همانا فرما اوست که هرگاه چیزی را اراده کند که باشد، پس آن چیز خواهد بود و محقق خواهد شد). (1)
۳.با این که همه نعمت ها از جانب خداوند است و بندگان در هر نعمتی رهین منت او هستند، اما او در مورد چند نعمت، تعبیر به منت فرموده که طبعا از اهمیت بالای آنها حکایت دارد، از جمله:
-نعمت اسلام: «کَذَلِکَ کُنْتُمْ مِنْ قَبْلُ فَمَنَّ اللَّهُ عَلَیْکُمْ »(2)
-نعمت نبوت: «لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ إِذْ بَعَثَ فِیهِمْ رَسُولًا» (3)
-نعمت هدایت: «بَلِ اللَّهُ یَمُنُّ عَلَیْکُمْ أَنْ هَدَاکُمْ »(4)
-نعمت حاکمیت مومنان: «وَنُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ»(5)
۴.مساله حاکمیت مستضعفان بر زمین، با عبارات و بیان های مختلفی در قرآن آمده است:
-«وَعَدَ اللَّهُ الَّذینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الْأَرْضِ» (خداوند به کسانی که ایمان آورده و کار شایسته انجام داده اند، وعده خلافت در زمین را داده است)(6)
-« وَلَقَدْ أَهْلَکْنَا الْقُرُونَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَمَّا ظَلَمُوا ... ثُمَّ جَعَلْنَاکُمْ خَلَائِفَ فِی الْأَرْضِ» (بعد از آ«که اقوام ستمگر پیشین را هلاک کردیم ... شما را جانشینان زمین قرار دادیم)(7)
-« أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُهَا عِبَادِیَ الصَّالِحُونَ » (بندگان صالح ، وارث زمین می شوند).(8)
-« وَأَوْرَثْنَا الْقَوْمَ الَّذِینَ کَانُوا یُسْتَضْعَفُونَ مَشَارِقَ الْأَرْضِ وَمَغَارِبَهَا»(ما مستضعفان را وارث شرق و غرب زمین گرداندیم).(9)
-« لَنُهْلِکَنَّ الظَّالِمِینَ- وَلَنُسْکِنَنَّکُمُ الْأَرْضَ مِنْ بَعْدِهِمْ».(10)
۵.مراد از مستضعفان در این آیه- با توجه به مجهول بودن فعل (استضعفوا)- کسانی هستند که خود در این امر نقش نداشته اند و استکبار، آنها را به استضعفان کشانده است.
۶.مفضل بن عمر گوید: از امام صادق(ع) شنیدم که فرمود: »رسول خدا نظری به علی و حسن و حسین(ع) افکند، گریست و فرمود: «شما مستضعفان بعد از وفات من هستید»، چون خداوند فرمود: «وَنُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِینَ» و این آیه تا روز قیامت بر ما جاری است.
۷.در روایات بسیار حضرت مهدی(عج) و حکومت آن بزرگوار در آخرالزمان، مصداق اَتَّم این آیه معرفی شده است. حضرت علی(ع) در تفسیر این آیه فرمود: «هم آل محمد یبعث الله مهدیهم بعد جهدهم فیعزهم و یذل عدوهم» (اینان که در زمین ضعیف گشته اند، آل پیغبمرند که خداوند مهدی آنها را بر می انگیزد تا آنان را عزیز و دشمنانشان را ذلیل گرداند».
۸.حکومت جهانی مستضعفان و حمایت از مظلومان تاریخ، اراده و خواست الهی است.(نرید)
۹.در حکومت خودکامه طاغوتی، نیروهای کارآمد به ضعف کشانده می شوند. (ااستضعفوا).
۱۰.آینده از آن مستضعفان است. (نجعلهم ائمه)
۱۱.امامت، همچون بعثت، نعمت ویژه ای است که خداوند بر مردم منت می نهد، قرآن در مورد بعثت پیامبر(ص) می فرماید: «لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ إِذْ بَعَثَ فِیهِمْ رَسُولًا» در این جا هم می فرماید: « نمن ... نجعلهم ائمه».

پی نوشت ها:
1.سوره یاسین، آیه 82
2.سوره نساء، آیه 94
3.سوره آل عمران، آیه 164
4.سوره حجرات، آیه 17
5.سوره قصص آیه 55
6.سوره نور، آیه 55
7.سوره یونس، آیات 13 و 14
8.سوره انبیا، آیه 105
9.سوره اعراف، آیه 137
10.ابراهیم، آیات 13 و 14

برگرفته از «پرتوی از آیه های مهدوی»، محسن قرائتی به کوشش حسن ملایی
به نقل از خبرگزاری شبستان

بروز حوادث زیست محیطی
یکی از ویژگی های آخر الزّمان بروز حوادث ناگوار زیست محیطی , اعم از زلزله , سیل , شکافته شدن زمین و.... است. برخی ازروایاتی که در این زمینه نقل شده , به این شرح است:
1.    ابوسعید خدری در این زمینه از پیامبر خدا (ص) چنین نقل می  کند:
«شما را به مهدی بشارت باد! در آخر الزّمان , در سختی و زلزله می آید . خداوند , زمین را برایش از عدل و داد می گسترد.»¹
2.حذیفة بن اسید غفاری نیز در این زمینه ازپیامبر خدا (ص) چنین روایت می کند:
درسایه دیواری در مدینه نشسته بودیم و  پیامبر خدا(ص) در اتاقی بودند . نظرشان به ما افتاد و فرمودند:
«چه می کنید؟» گفتیم: با هم صحبت می کنیم. فرمودند: « از چه؟» گفتیم: از قیامت . فرمودند:
«شما قیامت را نخواهید دید تا آنکه پیش از آن , ده نشانه ببینید: سر زدن آفتاتب از مغزب , دجّال , جنبندۀ مخصوصی بر روی زمین و سه فرورفتن  در زمین: یکی در «خاور», یکی در «باختر» و یکی در جزیرة العرب» و خروج عیسی بن مریم و خروج یأجوج و مأجوج . در پایان عمر دنیا, آتشی از درون زمین در « یمن» بیرون می آید که هیچ کس را پشت سر خود نمی گذارد و مردم را به صحرای  محشر می راند .هر جا که بایستند, آتش هم ایستد و آنان را به محشر می راند.»²

1.«دلائل الامامة»,ص467,ح454, به نقل از :«دانش نامۀ امام مهدی(عج) بر پایۀ قرآن, حدیث و تاریخ»,ج8,صص118و119
2.شیخ صدوق,«الخصال»,ص445,ح52و ص431,ح13؛ شیخ صدوق, «من لایحضره الفقیه»,ج3,ص390,ح4374, به نقل از:«دانش نامۀ امام مهدی(عج) برپایۀ قرآن, حدیث و تاریخ»,ج8,ص109,ح1466

خروج دجّال
در روایات اسلامی, به ویژه روایاتی که به طریق اهل سنّت از پیامبر گرامی اسلام(ص) نقل شده, از فتنه ای سخن به میان آمده که به تعبیر روایات , بزرگترین فتنۀ آخرالزّمان است و از آغاز آفرینش آدم(ع) تا روز قیامت فتنه ای به مانند آن نیامده است. از این رویداد بزرگ و فتنۀ سهمگین در روایات به خروج دجّال تعبیر شده است. در روایات متعددی بر گریز ناپذیر بودن خروج دجّال, به عنوان یکی از رویداد های آخر الزّمان یا نشانه های قیامت تاکید شده است. خروج دجّال در واقع یکی از مصادیق ناهنجاری های اخلاقی , فرهنگی و آسیب های اجتماعی, سیاسی دوران آخر الزّمان به شمار می آید؛ولی به دلیل اهمیّت و گسترۀ آثار سوء آن, در اینجا به طور خاص به آن می پردازیم و به برخی از روایات موجود در این زمینه اشاره می کنیم:
1.    در روایتی که امیر المومنین علی(ع)  از پیامبر گرامی اسلام (ص) نقل می کنند , می خوانیم:
«پیش از ساعت قیامت, ده رویداد گریز ناپذیر است: خروج سفیانی , خروج دجّال و ...»¹
2.    در برخی روایات , حتمی بودن خروج دجّال به مانند حتمی بودن ظهور امام مهدی(عج) دانسته شده و انکار آن کفر به شمار آمده است.
از آن جمله می توان به روایت نبوی زیر اشاره کرد:
«هر کس خروج مهدی را منکر شود, به آنچه بر محمّد نازل گشته کافر شده است و هر کس نزول عیسی را منکر شود , کافر شده  و هر کس خروج دجّال را انکار کند کافر شده است.»²
3.    در بسیاری روایات بر این موضوع تاکید شده که فتنه دجّال , فتنه ای بزرگ و بی مانند است . بر اساس یکی از این روایات, پیامبر اعظم(ص)در یکی از خطبه های خود می فرمایند:
«ای مردم!بر روی زمین فتنه ای بزرگتر از فتنه دجّال نبوده است. خدای تالی هیچ  پیامبری را بر نینگیخته , مگر اینک امّتش را از او بر حذر داشته است.»³
4.در روایت دیگری, در همین زمینه از پیامبر گرامی اسلام(ص) چنین روایت شده است:
«از آفرینش آدم- درود خدا بر او باد- تا برپایی قیامت, امری بزرگتر از دجّال نبوده است.»⁴

منابع:
1.شیخ طوسی , «الغیبة, ص436,ح426؛«بحار الانوار»,ج52,ص209,ح48
2.«فراﺌد السمطین», ج2,ص334,ح585
3.مروزی, نعیم بن حماد, « الفتن», بیروت, دار الفکر,1414ه.ق, ج2,ص517,ح1446
4.همان,ص518,ح1450
 

نرجس دختر یشوعا , پسر قیصر روم و مادر او از نوادگان شمعون بود. نام های دیگر این بانو ,ریحانه, سوسن, صسقل,خمط , نسیم می باشد. در مورد وجود نام های متعدد کنیزان و به ویژه نام های زیبای این بانوی گرامی , دو احتمال وجود دارد: صاحبان کنیزان برای خوشامد آنها از نام های  گل استفاده کرده و د ر زمان های مختلف, آنان را با نام های گوناگون صدا می زدند یا اینکه چون هر کنیزی پس از خریداری متعلّق به صاحب جدید خود می شد, هر مولایی نامی بر او می گذاشت و تعّدد نام ها به این دلیل است. شایان ذکر است که در مورد نرجس خاتون , خرید و فروش , تنها یک بار صورت گرفت و آن هم از سوی امام حسن عسکری (ع) بوده است.از این رو, قسمت اول, احتمال قوی تری دارد. دیگر آنکه به علت مخفی بودن تولد حضرت مهدی(عج) و منحرف کردن اذهان جاسوسانی که در خانه امام حسن عسکری (ع) رفت و آمد داشتند, این بانوی کریمه با نام های متعدد خوانده می شد تا آن نور اعظم محفوظ بماند . بانو نرجس از سوی پدر,به خاندان قیصر روم مربوط می شود و به فرموده امام حسن عسکری(ع)در جواب محمد بن عبد الجبّار که پرسید: وصّی شما از چه کسی زاده می شود؟فرمودند:«از دختر(نواده) قیصر روم.» همچین حضرت ولیّ عصر (عج) در سخنی می فرمایند:« ای مردم!بدانید اگر کسی بخواهد عیسی و شمعون را بنگرد , همانا من عیسی و شمعون هستم.» حضرت با این جمله,جد مادری خویش را که ریشه دوم ایشان است, معرفی نموده و با این سخن , نقش عظیم مادر را بیان می فرمایند.
درباره جایگاه مادر گرامی حضرت صاحب الزّمان (عج)آمده است که حضرت علی (ع)بعد از واقعه نهروان خطبه خواندند و در قسمتی از آن فرمودند:«فیا این خیرة الماء متی تنتظر؟ پس ای فرزند بهترین کنیزان! تا چه زمان منتظر می مانی؟»
از امام باقر (ع) پرسیدند:آیا  منظور امیر المومنین (ع) از جمله « فیا این خیرة الماء متی تنتظر؟» حضرت فاطمه (س) است؟حضرت  بیان داشتند:«فاطمه (س) بهترین زنان آزاده است و مراد حضرت از این سخن,مادر حضرت حجّت (عج) است.» و نیز امام صادق(ع) در پاسخ ابابصیر که پرسید: قائم شما اهل بیت کیست؟ فرمودند :«ای ابابصیر! قائم ما پنجمین فرزند پسرم ,موسی است . پسر بهترین کنیزان.»
 بی شک یکی از ویژگی های ممتاز این بانوی شایسته , ادب بی مانند او بوده است . در این باره , بشربن سلیمان می گوید:
هنگام ورود شاهزاده رومی به «سامرّاء», امام علی النّقی (ع) به او فرمودند:«خداوند مهربان عزّت  و سرافرازی اسلام و شرافت و برتری محمّد (ص) و دودمانش را چگونه بر تو آشکار ساخت؟» این برتری محمّد (ص) و دودمانش را چگونه بر تو آشکار ساخت؟» این شاهزاده مؤدب با کمال خضوع گفت: ای فرزند رسول خدا !! چگونه برای شما چیزی را شرح دهم که خود آگاه می باشید و بیش از من می دانید؟»
همچنین حکیمه , دختر امام جواد (ع) می فرماید:
پس از ازدواج نرجس با امام عسکری (ع) روزی نزد او رفتم؛نرجس در حالی که می خواست کفش هایم را در آورد, گفت: ای بانوی بزرگ! به من اجازه دهید کفش های شما را در آورم. گفتم : تو بانو وصاحب من هستی. تو را نرسد که خدمت من کنی و کفش ازپایم در آوری؛ بلکه این من هستم که باید به دیدۀ منّت خدمتگزار تو باشم.
یکی دیگر از ویژگی های این بانوی کریمه , توجه ایشان به امور معنوی بود؛ چنان که روزی امام هادی(ع) به او می فرمایند:
«فإنّی أحبُّ أن أکرمک فإنّما أحبّ إلیک عشرة آلاف درهم أو بشّر لک بشرف الأبد؛ دوست دارم تو را گرامی دارم و عطایی دهم که برای تو بهتر است؟ ده هزار درهم یا بشارت به عزّت و شرف  جاودانه؟»
نرجس  که بینش و بصیرت او نسبت به زندگی تا حدی بود که هرگز نعمت های جاودانه معنوی را با  مادیّات عوض نمی نمود , در پاسخ امام هادی(ع) بیان داشت: بشارت به شرفی جاودانه را می خواهم حضرت فرمودند:«بشارت باد تو را به  فرزندی که سیطره حکومتش شرق و غرب عالم را فرا گیرد و زمین را پر از عدل و داد نماید.»
این گونه می باشد که ظرف وجود نرجس قابلیت میزبانی حضرت ولیّ عصر را می یابد و زیباترین تولد  آفرینش صورت می گیرد.