دوازدهمین امام

 پاسخ آن است که دعا در کنار تلاش و کوشش است، نه به جای آن. در قرآن کریم آمده است که رزمندگانی که سینه سپر کرده و آمادۀ دفاع هستند، این گونه دعا می کنند:

((رَبَّنا أَفْرِغْ عَلَیْنا صَبْراً وَ ثَبِّتْ أَقْدامَنا وَ انْصُرْنا عَلَی الْقَوْمِ الْکافِرین))؛پروردگارا! صبر و شکیبایی بر ما فرو ریز و قدم های ما را ثابت و استوار بدار و ما را بر گروه کافران پیروز فرما.  راز این مطلب هم آن است که اگرچه وظیفۀ انسان، حرکت و تلاش است، پیروزی به دست خداست و به همین علت در ابتدا از پروردگار می خواهند که آن ها را پیروز کند: «رَبَّنا... وَ انْصُرْنا».

ابتدا مقدمه ای را یادآوری کنیم و آن این است که مسأله قیام, همچون نخ تسبیح در تمام دانه های دین  جریان دارد.
خداوند هستی (قَائِمًا بِالْقِسْطِ) است و به پیغمبرش دستور قیام می دهد:(قُمْ فَأَنْذِرْ )
به مردم نیز سفارش قیام می کند:(کُونُوا قَوَّامِینَ بِالْقِسْطِ)
نزول کتابهای آسمانی برای قیام مردم است:(وأَنْزَلْنَا مَعَهُمُ الْکِتَابَ وَالْمِیزَانَ لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ)
نام رستاخیز نیز قیامت است؛ در نماز هم مسأله قیام مطرح شده است: (اَقیمُوا الصَّلوه)در حج نیز قیام مورد توجه است:(قِیَامًا لِلنَّاسِ)
نام امام دوازدهم نیز قائم است . بر این اساس , تعبیر قیام در تمام بدنه دین پاسخ کسانی است که دین را عامل رکود می دانند , نه حرکت.
اما پاسخ اینکه: در روایتی از امام رضا علیه السلام نقل شده است که وقتی نام مخصوص حضرت مهدی علیه السلام آورده شد, اما رضا علیه السلام به احترام آن نام قیام فرمود, با اینکه هنوز امام زمان علیه السلام متولد نشده بود. شاید قیام ما علاوه بر احترام, نشانه نوعی آماده باش برای ظهور آن حضرت باشد.

منبع:کتاب جهت نما 40  پرسش و پاسخ مهدوی

یاران، در سه مرحله فعالیت کرده و به وظیفه یاوری امام و رهبر خود اهتمام می ورزند:

1. پیش از قیام: در این مرحله، یاران با حضور میان مردم و تبلیغات مناسب، آنان را از وضعیت نامطلوب موجود آگاه کرده و با معرفّی امام از یک سو و زیبایی های دوران انقلاب از سوی دیگر، آنان را برای پذیرش رهبر و خیزش در راستای اهداف او آماده می کنند.

2. هنگام قیام: یاران با حضور فعال در جریان قیام، سعی می کنند حرکت مردم را کنترل کرده و با جهت دهی مناسب، آن را هماهنگ با اهداف انقلاب پیش ببرند.

3. پس از قیام:آنان با تلاشی خستگی ناپذیر، برای تحقق اهداف انقلاب فعالیت می کنند.

منبع: برگرفته از کتاب انتظار12 شرایط ظهور

امین الاسلام فضل بن حسن طبرسی در کتاب «کنوز النجاح » گفته است:دعای فرج دعایی است که امام مهدی عجل الله فرجه الشریف به اباالحسن محمد بن احمدبن ابی لیث در شهر بغداد که از ترس کشته  شدن به مقابر قریش (کاظمین) پناه  برده بود تعلیم داد و  ابوالحسن به برکت این دعا از کشته شدن نجات پیدا کرد.
دعای فرج از سه بخش تشکیل شده است :در بخش اول به آزمایش بزرگی که مردم در زمان غیبت به آن مبتلا گشتند اشاره شده است. در بخش دوم بعد از درود بر پیامبر صلی الله علیه  و آله و اهل بیت عصمت و طهارت , به لزوم فرمان برداری مومنان از آن بزرگواران به سبب جایگاه والایی که دارند می پردازند . در بخش پایانی دعا از خداوند می خواهیم به سبب حقوق و منزلتی که معصومان علیه السلام بر ما دارند امور ما را کفایت  نموده و ما را یاری می نمایند.

فکر ظهور مصلح بزرگی که انسان را از درد ها و محنت ها رهایی بخشد و به انسانیت مدد رساند در تمام نقاط عالم جریان داردو بشریت درامتداد تاریخ با دیدن ناملایمات و فشارهای گوناگون  به یک منجی که جریان تاریخ را عوض کند و دولت حق را پایه ریزی نماید باور داردو معتقد است که با ظهور آن تمام تبعیض های طبیعی که بر بنیان پرهیزگاری , استوار نگشته است ریزش خواهد کرد و فکر ظهور یک رهایی بخشی  که عدل و آسایش با ظهور آن در آخر الزمان به منصبه ظهور خواهد رسید و عدل و برابری در دولت کریمه آن منجی شیوع خواهد داشت که جمله گزینه های ایمانی ادیان الهی و شعبه های غیر الهی است همچنان که یهود بدان ایمان آورده و مسیحیت به برگشت عیسی معتقد است زردشتیان به آمدن بهرام و هندوان به رسیدن و یشنو و بودائیان به ظهور بودا و حتی  مغول برای ظهور دیگر باره چنگیز به انتظارند. هم چنان که این اعتقاد در مصریان قدیم و کتابهای چینیان نیز یافت می شود.
بهر حال باور به موعود و منجی از خصایص اندیشه بشری است اما در این ادیان غیر الهی به لحاظ جهان بینی خود تصوری گوناگون از منجی دارند که در نتیجه مردمان هم به لحاظ ایدئولوژِ خاص نگاه متفاوت به منجی دارند . بهر حال برای مصداقی گردن بخث خویش , به آرمان های دو دین غیر الهی که باورهای شبه مهدویت در آنجا جاری است اشاره ای کوتاه می کنیم و تفصیل بیشتر را به مجال وسیع تری  وا می گذاریم.

منبع:مجله امان

دراین جا به سه دلیل دیگر برای رد ادعای قائلین به شهادت حضرت ارائه می‌نماییم:
۱٫در روایات متعددی نقل شده که یکی از مهم ترین دلایل غیبت حضرت مهدیعجل الله تعالی فرجه الشریف حفظ جان مبارک امام می‌باشد.
امام صادق علیه السلام می‌فرمایند:
لِلْقَائِمِعجل الله تعالی فرجه الشریف غَیْبَةٌقَبْلَ قِیَامِهِ…یَخَافُ عَلَى نَفْسِهِ الذَّبْح.‏
قائمعجل الله تعالی فرجه الشریف قبل از قیامش غیبتی خواهد داشت زیرا بیم آن می‌رود ( که دشمنان ) او را بکشند.
دشمنان که از طریق اخبار و روایات فهمیده بودند که بساط اهل باطل با دستان قدرتمند حضرت مهدیعجل الله تعالی فرجه الشریف برچیده خواهد شد برای ریختن خون آن حضرت به طمع افتادند؛ اما خداوند متعال حجت خود را از دیدگان همه غایب کرده و بدین وسیله تا به امروز جان مبارک آن حضرت را حفظ نموده است.
حال آیا منطقی است که بگوییم خداوند متعال بیش از ۱۱۷۰ سال حجت خود را برای در امان ماندن از گزند بدخواهان غائب نموده است و بعد از آن حضرتش را ظاهر نماید و اجازه دهد به دست اهل باطل به شهادت برسد؟ در این صورت حکمت این همه سال غیبت چه خواهد بود؟!
آیا خداوندی که حدود ۱۲ قرن حجتش را در دوران حکومت جور از هربلایی مصون داشته است اجازه خواهد داد که در دوران حکومت حقّة اهلبیت علیهم السلام خونش به زمین ریخته شود؟
۲٫ رسالت مولای ما این است که زمین را از هرگونه شرک و نفاق تطهیر کند و بهشت صغری را در زمین محقق سازد و همان طور که پیش از این اشاره شد برای دستیابی به این آرمان بزرگ، باید از ظواهر عبور کرد و حتی مخفی ترین حق ستیزی‌ها را نیز باید از میان برداشت. این است که در روایات، حضرت مهدیعجل الله تعالی فرجه الشریف را مأمور به باطن معرفی نموده اند و تصریح شده که منافقان، در آن روز امان نخواهند یافت.
امام صادق علیه السلام می‌فرمایند:
فَإِذَا خَرَجَ الْقَائِمُعجل الله تعالی فرجه الشریف لَمْ یَبْقَ کَافِرٌ بِاللَّهِ الْعَظِیمِ وَ لَا مُشْرِکٌ بِالْإِمَامِ إِلَّا کَرِهَ خُرُوجَهُ حَتَّى لَوْ کَانَ کَافِرٌ أَوْ مُشْرِکٌ فِی بَطْنِ صَخْرَةٍ لَقَالَتْ یَا مُؤْمِنُ فِی بَطْنِی کَافِرٌ فَاکْسِرْنِی‏ وَ اقْتُلْه‏..‏.؛
هنگامی که قائمعجل الله تعالی فرجه الشریف قیام نماید هیچ کافری به خداوند بزرگ و هیچ مشرکی به امام نمی‌ماند مگرآن که از قیام آن حضرت اکراه داشته باشد تا آنجا که اگر کافری در دل سنگی پنهان شده باشد آن سنگ به زبان آمده می‌گوید: ای مؤمن، در دل من کافری پنهان شده مرا بشکن و او را بکش.
با این اوصاف آیا دشمنان و بدخواهان حتی مجالی برای زنده ماندن خواهند یافت چه رسد به این که…؟
۳٫ هنگامی که دربارة شهادت حضرت حجت علیه السلام سخن می‌گوئیم نباید فراموش کنیم که با آمدن آن بزرگوار هدف خداوند از خلقت محقق شده و آن هدف چیزی نیست جز تشکیل دنیایی مالامال از نور و حقیقت، دنیایی که در وصف آن آمده:
۱- خداوند به وسیلة مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف دل‌های تمامی بندگان را از عبادت پر می‌کند و عدالتش را بر آنان می‌گستراند.
۲- خداوند به وسیلة مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف دروغ‌گویی و درنده‌خویی را نیست و نابود می‌کند.
۳- تمام مردم (در آن روزگار) به اطاعت و خشوع و دیانت می‌کوشند.
۴- شرارت از میان می‌رود و خیر و خوبی باقی می‌ماند.
۵- (کوچکترین) اثری از ظلم و بدعت دیده نخواهد شد.
۶- کینه از دل‌های تمامی بندگان بیرون می‌رود.
۷- همة زمینیان و آسمانیان و پرندگان از حکومت او راضی هستند.
۸- در روزگار حکومت او دنیا و اهلش پاک می‌شوند.
۹- زمین از معرفت خداوند پر می‌شود همان گونه که دریا پر از آب است.
۱۰- (مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف) دژهای گمراهی را فتح می‌کند و دل های سیاه قفل خورده را تسخیر می‌نماید.
۱۱- کافری نخواهد ماند مگر این که ایمان آورد و فاسدی نخواهد ماند مگر اینکه اصلاح شود.
۱۲- زمین از عدل و داد آکنده خواهد شد همان طور که پیش از آن از ظلم و جور پر شده است.
۱۳- نسلی به دنیا می‌آیند که جز عدالت را نمی‌شناسند و به غیر عدالت عمل نمی‌کنند.
۱۴- مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف تمامی خلق را بر توحید پروردگار گرد هم می‌آورد.
در آن روزگار جبهة باطل به کلی نیست و نابود گردیده و نفاق و دوروئی از ریشه خشکانده می‌شود، پرچم حکومت جهانی اهلبیت علیهم السلام با دستان توانمند حجت خدا برافراشته شده و در سایة این حکومت نورانی، جان و دل تک تک انسان‌ها صیقل خورده و با نور ایمان و مودت اهلبیت علیهم السلام روشنی می یابد.

منبع:کتاب مهدی اثر محمد مهدی قائمی ص173

منشأ این توهم، ممکن است سه امر باشد: یکى تفاوت نهادن بین ائمه‏ (ع)؛ دوم، خردسالى ایشان هنگام شروع امامت؛ و دیگرى، طول عمر ایشان. اگر امر اول سبب طرح این سؤال باشد باید گفت: تمامى دوازده امام ‏(ع) از دیدگاه شیعه نور واحده‏اند و بین ایشان از جهت شرایط امامت تفاوتى نیست، پس خواستگاه همه، اصلاب و ارحام مطهره مى‏باشد و از سن طفولیت تا هنگام مرگ مطهّر و از هرگونه سهو و نسیان و عصیان در امان‏اند. و اگر منشأ سؤال مورد دوم باشد، نیز باید توجه داشت که خردسال بودن ایشان، بسان خردسالى دیگران نیست و از سن طفولیت در حصن عصمت اله محافظت مى‏شوند و در آن زمان تا بلوغ نیز از هرگونه سهو و نسیان و عصیان در امان بوده‏اند. کهولت و فرسودگى جسمى و ذهنى و روحى نیز به سبب طول عمر، عارض ایشان نمى‏گردد تا به خاطر ضعف پیرى، به سهو و نسیان افتاده و دچار عصیان گردند.
از این رو فرض عصیان و نسیان براى ایشان، فرض غلطى است و هیچ حادثه‏اى هم گزارش نشده که موهم این امور باشد! پس نباید ائمه ‏(ع) را با سایر افراد بشرى مقایسه و احکام سایرین را به ایشان نیز سرایت داد.
بر خلاف سایر ادیان و سایر فرق اسلامى، شیعه معتقد به عصمت انبیا (ع) در کل عمر آنان از طفولیت تا کوچ از دنیا و نیز عصمت ائمه‏ (ع) در تمامى ادوار زندگى ایشان است.
مراد از عصمت، ملکه‏اى خدادادى است که برخاسته از علم غیبى و شهود غیب و اراده‏ى قوى است و سبب مى‏شود که معصوم از هرگونه خطا و نسیان و عصیان در مراحل فهم و ابلاغ و اجرای وحى (چه به صورت مستقیم دریافت کند، مانند انبیا (ع) و چه به صورت غیر مستقیم، مثل ائمه ‏(ع) مصون و محفوظ باشد تا هدایت الاهى بدون هیچ دخل و تصرفى در اختیار بشریت قرار گرفته و در میان ایشان به اجرا گذاشته شود تا همه امکان صعود به قله ی انسانیت را داشته باشند. این هدف عصمت آن گاه تأمین مى‏شود که در کل ادوار زندگى جریان داشته باشد و إلا به بُعد ولایى و هدایتى نبى یا امام خلل وارد کرده و جایگاه ایشان از قلوب ساقط شده، و وحى دست نخورده به مردم نمى‏رسد و یا به غلط تبیین و تفسیر گردیده و هدایت مترتب نخواهد شد.
امام مهدى (عج) که امامت ایشان از راه‏هاى گوناگون به اثبات رسیده است از این قانون مستثنى نمى‏باشند، لذا امامت ایشان مستلزم عصمت حضرتش در کل ادوار زندگى از بدو تولد تا آخر عمر مى‏باشد و جایى براى فرض وقوع خطا و اشتباه در فکر و عمل او باقى نمى‏ماند.
 درک مقام و منزلت حضرت مهدی به طور کلى و عصمت و علم ایشان خصوصاً، امرى بس بعید است. از این رو باید به عجز خود اعتراف کرد، از مقایسه ی ایشان با انسان‏هاى عادى اجتناب کنیم. امام على (ع) مى‏فرمایند: “مانا امر ما مشکل و سخت است، (پس) آن را متحمل نمى‏شود، مگر مؤمنى که خدا قلب او را براى ایمان به غیب آزموده است و جریان ما را نمى‏پذیرد مگر سینه‏هاى امانتدار و عقل‏هاى بردبار.” [۱] نیز مى‏فرمایند: “یچ یک از این امت را نمى‏توان با خاندان پیامبر (ص) مقایسه نمود؛ زیرا آنان که پرورده‏ى نعمت هدایت اهل بیت ‏(ع) پیامبرند، با آنان برابر نخواهد بود، زیرا ایشان اساس دین و ستون‏هاى استوار یقین مى‏باشند و…” [۲]
 همچنین امام رضا (ع) ضمن حدیثى طولانى مى‏فرمایند: “… امامت قدرش والاتر و شأنش بزرگتر و منزلتش عالى‏تر و مکانتش رفیع‏تر و عمقش ژرف‏تر از آن است که مردم با عقل خود به آن برسند یا به آراءشان حقیقت آن را دریابند و یا به انتخاب خود، امامى منصوب کنند… آیا گمان مى‏برید که امام در غیر خاندان رسول خدا (ص) یافت شود؟!… در اینجا خردها گم گشته… و اندیشمندان نادان و شعرا وامانده و اُدبا ناتوان و سخندانان درمانده‏اند که بتوانند یکى از شئون و فضایل امام را توصیف کنند و همگى به عجز و ناتوانى معترفند.” [۳] فرض وقوع خطا و نسیان و عصیان یا در خردسالى انسان است که هنوز در مرحله ی علم و اراده پیشرفتى نداشته و به سبب جهالت و ضعف خود لغزش‏هایى را مرتکب مى‏شود، یا بر اثر شهوات و امیال حیوانى بر عقل و اراده در دوره ی میانسالى است و یا در اثر غلبه ضعف و فتور روحى و جسمانى در پیرى است. در حالى که امام (ع) در هر سه مرحله با امداد إله، محافظت مى‏گردد تا بتواند نقش امامت و رهبرى و زعامت امت را به خوبى ایفا نماید و علم وافر غیبى و اراده‏اى الاهى را از همان طفولیت تا آخر با خود دارد. از این رو شروع امامت، امام مهدى (عج) از دوران خردسالى (۵ سالگى) مستلزم عروض لغزش‏هایى در دوران قبل از بلوغشان نمى‏شود [۴] . در دوران بلوغ تا سن کهولت نیز در کنف حمایت اله و برخوردار از علم یقینى به مبدأ و معاد و اراده‏ى قوى هستند، پس با اختیار خود مرتکب هیچ گونه اشتباه و عصیانى به عمد یا به سهو نمى‏شوند. گذر عمر ایشان از هزار و اندى سال نیز نمى‏تواند، سبب ضعف و فتور در عقل و ایمان و جسم ایشان گردد؛ زیرا چنان که گذشت نباید ایشان را با دیگران مقایسه کرد. به علاوه احادیث کثیرى داریم دالّ بر این که ایشان هنگام ظهور نیز (و لو صدها سال دگر به تأخیر افتد) در سن ۴۰ سالگى و به صورت جوانى شاداب و سرزنده مى‏باشند. [۵]
 در سیر و تواریخ یا برخورد برخى از انسان‏ها در غیبت کبرى با ایشان نیز موردى که دالّ بر صدور اشتباه عمدى یا سهوى از ایشان باشد، گزارش نشده است، تا در صدد پاسخ گویى و توضیح آن برآییم، بلکه با مطالبى که گذشت، چنین گزارشى در آینده نیز محال است!
در ادامه دعاى مأثور از امام رضا (ع) “اللهم ادفع عن ولیک…” مى‏خوانیم: “… همانا او “امام زمان (عج)” بنده تو است که تو او را براى خود برگزیده‏اى و براى اطلاع از غیب خود انتخاب کرده‏اى و او را از گناهان نگهداشته و از عیوب مبرّا نموده‏اى و از هر لغزشى پاک و از هر پلیدى سالم نگهداشته‏اى. پروردگارا، ما روز قیامت براى او شهادت مى‏دهیم که همانا او هیچ گناهى ننموده و به هیچ حرامى اقدام نکرده و مرتکب معصیتى نشده است و طاعتى را ضایع و حرمتى را هتک و فریضه‏اى را به غیر آن تبدیل نکرده و شریعت تو را تغییر نداده است و همانا او هدایتگرى است که (به دست تو) هدایت یافته و پاک سرشت و پرهیزکار و مبرا از عیوب و آراسته به کمالات و مورد رضایت تو و پاک و مطهر است… .” [۶]
چنانچه به طور کلى نسبت به همه ی ائمه‏(ع) پس از شهادت به توحید و نبوت رسول اللَّه (ص) چنین شهادت مى‏دهیم: “و شهادت مى‏دهم که شما امامان راهنما، هدایتگر، معصوم، گرامى، مقرب درگاه خدا، پرهیزکار، راستگو، برگزیده، مطیع امر خدا، اقامه کننده ی امر او، عامل طبق اراده ی او، رستگار به کرامت او هستید. خداوند شما را براى علمش برگزید و بر اطلاع شما از غیبش راضى شد و بر اطلاع بر اسرارش شما را انتخاب نمود و شما را با قدرتش برترى بخشید و با هدایتش عزیز نمود… . و راضى شد که شما جانشینان او در زمین باشید… . خدا شما را از لغزش‏ها حفظ کرد و از فتنه‏ها در امان داشت و از پلیدى‏ها پاک کرد و از شما اهل بیت عیوب را برطرف و شما را پاک و مطهر نمود به تطهیر خاصى… .” [۷]
“پروردگارا، تنها تویى که همّ و غم را مى‏گشایى و اگر مضطرى تو را بخواند اجابت مى‏کنى و گرفتاران را از غصّه ی بزرگ نجات مى‏دهى! پس گرفتارى را از ولیّت برطرف نما و او را چنان که ضمانت نموده‏اى در زمینت خلیفه گردان و ما را از دشمنان و اعدا و اهل کینه و بغض بر اهل بیت ‏(ع) پیامبرت قرار مده، ما از این امور به تو پناه مى‏بریم، پس ما را نجات بخش. پروردگارا، بر محمد و آل محمد درود فرست و ما را از رستگاران و مقربان درگاهت در دنیا و آخرت قرار ده. امین رب العالمین.”


منابع و مآخذ:
۱ – حرانى، حره بن على، ترجمه، احمد حبشى، تحف العقول.
۲ – سید رضى، ترجمه، محمد دشتى، نهج البلاغه.
۳ – صافى، لطف اللَّه، منتخب الاثر.
۴ – قمى، شیخ عباس، مفاتیح الجنان.
۵ – کیا شمشکى، ابوالفضل، ولایت در عرفان.
۶ – مختارى مازندرانى، محمد حسین، امامت و رهبرى.
 منبع:سایت ثقلین

[۱] نهج البلاغه، ترجمه، محمد دشتى، ص ۳۷۳، خ ۱۸۹، بند ۴، با کمى تصرف.
[۲] همان، خ ۲، ص ۴۵.
[۳] اصول کافى، ج ۱، باب نادر جامع فى فضل الامام و صفاته و نیز تحف العقول، سخنان امام رضا علیه السلام.
[۴] نک: سؤال ۲۸۵ و ۱۰۶۸٫
[۵] صافى، لطف اللَّه، منتخب الاثر، ص ۳۵۲ – ۳۵۱.
[۶] قمى، شیخ عباس، مفاتیح الجنان، دعا براى امام زمان (عج).
[۷] همان، آخر مفاتیح الجنان، دعا در غیبت امام زمان (عج).
کلمات کلیدی: ائمه اطهار ، ائمه اطهار(ع) ، اشتباه امام زمان ، اشتباه امام زمان(عج) ، اهل بیت ، اهل بیت علیهم السلام ، اهل بیت(ع) ، پرسش و پاسخ ، پرسش و پاسخ پیرامون چهارده معصوم ، چهارده معصوم ، چهارده معصوم(ع) ، خطا و اشتباه امام زمان ، خطا و اشتباه امام زمان(عج) ، خطای امام زمان ، خطای امام زمان ارواحنا فداه ، خطای امام زمان(عج) ، دوازده امام