۳ مطلب در تیر ۱۳۹۸ ثبت شده است
امیرمومنان(ع) در تفسیر آیه «وَنُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ...»، فرمودند: «اینان که در زمین ضعیف گشته اند، آل پیغمبر(ص) اند که خداوند مهدی آنها را بر می‌انگیزد تا آنان را عزیز و دشمنانشان را ذلیل گرداند».
بنابر تفاسیر قرآن برخی آیات کلام الله مجید با وجود مقدس امام عصر(عج) ارتباطی وثیق دارد. در ذیل یکی از این آیات مرور می شود:
خداوند در آیه ۵ سوره «قصص» می فرماید: «وَنُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِینَ» (و ما اراده کرده ایم بر کسانی که در زمین به ضعف و زبونی کشیده شدند، منت گذاریم و آنان را پیشوایان و وارثان (روی زمین) قرار دهیم).
نکته ها:
۱.کلمه «منت» در اینجا به معنای نعمت بزرگ و با ارزش است؛ نه منت زبانی به معن بازگو کردن نعمت به قصد تحقیر دیگران، که مسلما کار زشت و ناپسندی است.
۲.شکی نیست که هرگاه اراده الهی بر تحقق امری تعلق گیرد، آن مساله قطعا عملی خواهد شد و هیچ مانعی نمی تواند سد راه آن شود. قرآن می فرماید: « إِنَّمَا أَمْرُهُ إِذَا أَرَادَ شَیْئًا أَنْ یَقُولَ لَهُ کُنْ فَیَکُونُ » (همانا فرما اوست که هرگاه چیزی را اراده کند که باشد، پس آن چیز خواهد بود و محقق خواهد شد). (1)
۳.با این که همه نعمت ها از جانب خداوند است و بندگان در هر نعمتی رهین منت او هستند، اما او در مورد چند نعمت، تعبیر به منت فرموده که طبعا از اهمیت بالای آنها حکایت دارد، از جمله:
-نعمت اسلام: «کَذَلِکَ کُنْتُمْ مِنْ قَبْلُ فَمَنَّ اللَّهُ عَلَیْکُمْ »(2)
-نعمت نبوت: «لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ إِذْ بَعَثَ فِیهِمْ رَسُولًا» (3)
-نعمت هدایت: «بَلِ اللَّهُ یَمُنُّ عَلَیْکُمْ أَنْ هَدَاکُمْ »(4)
-نعمت حاکمیت مومنان: «وَنُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ»(5)
۴.مساله حاکمیت مستضعفان بر زمین، با عبارات و بیان های مختلفی در قرآن آمده است:
-«وَعَدَ اللَّهُ الَّذینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الْأَرْضِ» (خداوند به کسانی که ایمان آورده و کار شایسته انجام داده اند، وعده خلافت در زمین را داده است)(6)
-« وَلَقَدْ أَهْلَکْنَا الْقُرُونَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَمَّا ظَلَمُوا ... ثُمَّ جَعَلْنَاکُمْ خَلَائِفَ فِی الْأَرْضِ» (بعد از آ«که اقوام ستمگر پیشین را هلاک کردیم ... شما را جانشینان زمین قرار دادیم)(7)
-« أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُهَا عِبَادِیَ الصَّالِحُونَ » (بندگان صالح ، وارث زمین می شوند).(8)
-« وَأَوْرَثْنَا الْقَوْمَ الَّذِینَ کَانُوا یُسْتَضْعَفُونَ مَشَارِقَ الْأَرْضِ وَمَغَارِبَهَا»(ما مستضعفان را وارث شرق و غرب زمین گرداندیم).(9)
-« لَنُهْلِکَنَّ الظَّالِمِینَ- وَلَنُسْکِنَنَّکُمُ الْأَرْضَ مِنْ بَعْدِهِمْ».(10)
۵.مراد از مستضعفان در این آیه- با توجه به مجهول بودن فعل (استضعفوا)- کسانی هستند که خود در این امر نقش نداشته اند و استکبار، آنها را به استضعفان کشانده است.
۶.مفضل بن عمر گوید: از امام صادق(ع) شنیدم که فرمود: »رسول خدا نظری به علی و حسن و حسین(ع) افکند، گریست و فرمود: «شما مستضعفان بعد از وفات من هستید»، چون خداوند فرمود: «وَنُرِیدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِینَ» و این آیه تا روز قیامت بر ما جاری است.
۷.در روایات بسیار حضرت مهدی(عج) و حکومت آن بزرگوار در آخرالزمان، مصداق اَتَّم این آیه معرفی شده است. حضرت علی(ع) در تفسیر این آیه فرمود: «هم آل محمد یبعث الله مهدیهم بعد جهدهم فیعزهم و یذل عدوهم» (اینان که در زمین ضعیف گشته اند، آل پیغبمرند که خداوند مهدی آنها را بر می انگیزد تا آنان را عزیز و دشمنانشان را ذلیل گرداند».
۸.حکومت جهانی مستضعفان و حمایت از مظلومان تاریخ، اراده و خواست الهی است.(نرید)
۹.در حکومت خودکامه طاغوتی، نیروهای کارآمد به ضعف کشانده می شوند. (ااستضعفوا).
۱۰.آینده از آن مستضعفان است. (نجعلهم ائمه)
۱۱.امامت، همچون بعثت، نعمت ویژه ای است که خداوند بر مردم منت می نهد، قرآن در مورد بعثت پیامبر(ص) می فرماید: «لَقَدْ مَنَّ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ إِذْ بَعَثَ فِیهِمْ رَسُولًا» در این جا هم می فرماید: « نمن ... نجعلهم ائمه».
پی نوشت ها:
1.سوره یاسین، آیه 82
2.سوره نساء، آیه 94
3.سوره آل عمران، آیه 164
4.سوره حجرات، آیه 17
5.سوره قصص آیه 55
6.سوره نور، آیه 55
7.سوره یونس، آیات 13 و 14
8.سوره انبیا، آیه 105
9.سوره اعراف، آیه 137
10.ابراهیم، آیات 13 و 14
برگرفته از «پرتوی از آیه های مهدوی»، محسن قرائتی به کوشش حسن ملایی
به نقل از خبرگزاری شبستان
بروز حوادث زیست محیطی
یکی از ویژگی های آخر الزّمان بروز حوادث ناگوار زیست محیطی , اعم از زلزله , سیل , شکافته شدن زمین و.... است. برخی ازروایاتی که در این زمینه نقل شده , به این شرح است:
1. ابوسعید خدری در این زمینه از پیامبر خدا (ص) چنین نقل می کند:
«شما را به مهدی بشارت باد! در آخر الزّمان , در سختی و زلزله می آید . خداوند , زمین را برایش از عدل و داد می گسترد.»1
2.حذیفة بن اسید غفاری نیز در این زمینه ازپیامبر خدا (ص) چنین روایت می کند:
درسایه دیواری در مدینه نشسته بودیم و پیامبر خدا(ص) در اتاقی بودند . نظرشان به ما افتاد و فرمودند:
«چه می کنید؟» گفتیم: با هم صحبت می کنیم. فرمودند: « از چه؟» گفتیم: از قیامت . فرمودند:
«شما قیامت را نخواهید دید تا آنکه پیش از آن , ده نشانه ببینید: سر زدن آفتاتب از مغزب , دجّال , جنبندۀ مخصوصی بر روی زمین و سه فرورفتن در زمین: یکی در «خاور», یکی در «باختر» و یکی در جزیرة العرب» و خروج عیسی بن مریم و خروج یأجوج و مأجوج . در پایان عمر دنیا, آتشی از درون زمین در « یمن» بیرون می آید که هیچ کس را پشت سر خود نمی گذارد و مردم را به صحرای محشر می راند .هر جا که بایستند, آتش هم ایستد و آنان را به محشر می راند.»2
1.«دلائل الامامة»,ص467,ح454, به نقل از :«دانش نامۀ امام مهدی(عج) بر پایۀ قرآن, حدیث و تاریخ»,ج8,صص118و119
2.شیخ صدوق,«الخصال»,ص445,ح52و ص431,ح13؛ شیخ صدوق, «من لایحضره الفقیه»,ج3,ص390,ح4374, به نقل از:«دانش نامۀ امام مهدی(عج) برپایۀ قرآن, حدیث و تاریخ»,ج8,ص109,ح1466
خروج دجّال
در روایات اسلامی, به ویژه روایاتی که به طریق اهل سنّت از پیامبر گرامی اسلام(ص) نقل شده, از فتنه ای سخن به میان آمده که به تعبیر روایات , بزرگترین فتنۀ آخرالزّمان است و از آغاز آفرینش آدم(ع) تا روز قیامت فتنه ای به مانند آن نیامده است. از این رویداد بزرگ و فتنۀ سهمگین در روایات به خروج دجّال تعبیر شده است. در روایات متعددی بر گریز ناپذیر بودن خروج دجّال, به عنوان یکی از رویداد های آخر الزّمان یا نشانه های قیامت تاکید شده است. خروج دجّال در واقع یکی از مصادیق ناهنجاری های اخلاقی , فرهنگی و آسیب های اجتماعی, سیاسی دوران آخر الزّمان به شمار می آید؛ولی به دلیل اهمیّت و گسترۀ آثار سوء آن, در اینجا به طور خاص به آن می پردازیم و به برخی از روایات موجود در این زمینه اشاره می کنیم:
1. در روایتی که امیر المومنین علی(ع) از پیامبر گرامی اسلام (ص) نقل می کنند , می خوانیم:
«پیش از ساعت قیامت, ده رویداد گریز ناپذیر است: خروج سفیانی , خروج دجّال و ...»1
2. در برخی روایات , حتمی بودن خروج دجّال به مانند حتمی بودن ظهور امام مهدی(عج) دانسته شده و انکار آن کفر به شمار آمده است.
از آن جمله می توان به روایت نبوی زیر اشاره کرد:
«هر کس خروج مهدی را منکر شود, به آنچه بر محمّد نازل گشته کافر شده است و هر کس نزول عیسی را منکر شود , کافر شده و هر کس خروج دجّال را انکار کند کافر شده است.»2
3. در بسیاری روایات بر این موضوع تاکید شده که فتنه دجّال , فتنه ای بزرگ و بی مانند است . بر اساس یکی از این روایات, پیامبر اعظم(ص)در یکی از خطبه های خود می فرمایند:
«ای مردم!بر روی زمین فتنه ای بزرگتر از فتنه دجّال نبوده است. خدای تالی هیچ پیامبری را بر نینگیخته , مگر اینک امّتش را از او بر حذر داشته است.»3
4.در روایت دیگری, در همین زمینه از پیامبر گرامی اسلام(ص) چنین روایت شده است:
«از آفرینش آدم- درود خدا بر او باد- تا برپایی قیامت, امری بزرگتر از دجّال نبوده است.»4
منابع:
1.شیخ طوسی , «الغیبة, ص436,ح426؛«بحار الانوار»,ج52,ص209,ح48
2.«فراﺌد السمطین», ج2,ص334,ح585
3.مروزی, نعیم بن حماد, « الفتن», بیروت, دار الفکر,1414ه.ق, ج2,ص517,ح1446
4.همان,ص518,ح1450
